به نقل از «ایسنا»

«سوزن‌دوزی ترکمن» ثبت جهانی شد

تاریخ انتشار: ۱۰ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۱۰۱۳۱

سوزن‌دوزی ترکمن (ترکمن‌دوزی) مشترک به نام ایران و ترکمنستان در یونسکو ثبت جهانی شد.

به گزارش ایسنا، پرونده «سوزن‌دوزی ترکمنی» یا «ترکمنی‌دوزی» در همکاری ایران و ترکمنستان تهیه و در هفدهمین نشست کمیته بین‌دولت‌ها برای پاسداری از میراث‌ فرهنگی ناملموس یونسکو بررسی شد که در نهایت به عنوان بیستمین میراث ناملموس ایران مشترک با ترکمنستان وارد فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ایران سوزن‌دوزی ترکمنی را سال بهمن‌ماه سال ۱۳۹۱ در فهرست میراث ناملموس به نام استان گلستان ثبت کرده است.

سوزن دوزی در میان مردمان ترکمن به نام‌های کِشته، کوجمه و ایلمه نیز معروف است معروف است. پیشینۀ سوزن‌دوزی در منطقۀ ترکمن‌نشین کنونی به هشت‌هزار سال قبل برمی‌گردد. در غارهای کمربند و هوتو در نزدیکی بهشهر، سوزن‌دوزی‌های شاخک‌داری به دست آمده است که حکایت از دیرینگی این هنر در منطقه دارد. براساس آثار به‌جامانده، اوج این هنر در دوران افشاریه، زندیه و به‌ویژه قاجاریه بوده است.

هنر مصور سوزن‌دوزی نقوش ذهنی است که توسط هنرمندان ترکمنی روی پارچه چ‌های ابریشمی یا پشمی با نخ های طبیعی ابریشم، پنبه یا نخ مصنوعی مانند اکریلیک شکل می‌بندد. رنگ بیشتر طرح‌ها و پارچه‌ها قرمز است البته از سایر رنگ ها مانند، شرابی، زرد، سفید، نیلی، آبی، نارنجی و سبز نیز استفاده میکنند، اما رنگ قرمز در بین ترکمن‌ها نماد خون ریخته شده در پیروزی و شعله آتش است.

سوزن‌دوزی در ترکمنستان

پرونده‌های هنر ساختن و نواختن عود، شب یلدا/چله، از جمله میراث ناملموسی است که ایران در همین اجلاس به ثبت آن‌ها با عنوان پرونده مشترک و یا چندملیتی موفق شد.

ایران تا پیش از این، ۱۷ میراث ناملموس را در یونسکو به صورت ملی یا چندملیتی ثبت کرده بود که شامل مهارت سنتی قالی‌بافی در کاشان، ردیف‌ موسیقی ایرانی، تعزیه، موسیقی بخشی‌های خراسان، نقالی و داستان‌سرایی نمایشی در ایران، نوروز، هنر ساختن و نواختن کمانچه، آیین‌های پهلوانی یا زورخانه‌ای، مهارت ساخت و نواختن دوتار، دانش ساخت لنج، فرهنگ پخت و تقسیم نان لواش، قالی‌شویان، مهارت‌های سنتی قالی بافی در فارس، چوگان، نگارگری ایرانی، آیین زیارت کلیسای تادئوس و برنامه ملی پاسداری از هنر خوشنویسی، به نام ایران، می‌شود.

هفدهمین نشست کمیته بین الدول حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس در شهر رباط مراکش از ۲۸ نوامبر، هفتم آذرماه برگزار شده و تا سوم دسامبر، ۱۲ آذرماه ادامه دارد. ایران شش پرونده مشترک و چندملیتی را در این کمیته به بررسی گذاشته است که تا کنون سه پرونده مشترک ایران رأی مثبت یونسکو را گرفته‌اند.

ایران برای این دوره، شش پرونده مشترک با عنوان «یلدا/ چله» (مشترک با افغانستان)، «هنرساختن و نواختن عود» (مشترک با سوریه)، «هنر ساختن و نواختن رباب» (مشترک با تاجیکستان و ازبکستان)، «جشن مهرگان» (مشترک با تاجیکستان)، «سوزن‌دوزی ترکمن/ ترکمن‌دوزی» (مشترک با ترکمنستان)   و «پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشم برای بافندگی» (مشترک با افغانستان، آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) ارائه کرده است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: سوزن دوزی ترکمن ایران و ترکمنستان میراث ناملموس ثبت جهانی میراث جهانی یونسکو یونسکو صنایع دستی و هنرهای سنتی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر قیمت طلا تعطیلی مدارس تيم ملی فوتبال ايران سوزن دوزی ترکمن میراث ناملموس پرونده مشترک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۱۰۱۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«گردشگری دریایی» فقط یک وعده در روز خلیج فارس بود!

خبرگزاری مهر_ گره جامعه؛ طول مرز آبی کشور ایران با خلیج فارس، با احتساب جزایر در حدود ۱۸۰۰ کیلومتر و بدون احتساب جزایر در حدود ۱۴۰۰ کیلومتر است. بوشهر، هرمزگان، خوزستان و سیستان و بلوچستان استان‌های ایران هستند که در حاشیه خلیج فارس واقع شده‌اند.

همچنین بیش از ۴۰ جزیره ایرانی خلیج فارس در حوزه سیاسی سه استان بوشهر، خوزستان و هرمزگان قرار دارند که بیش از نیمی از آن غیرمسکونی هستند. ایران یک جزیره کوچک غیرمسکونی نیز در منتهی الیه دریای عمان و نزدیک به مرز پاکستان دارد.

این ظرفیت آبی در خلیج فارس را هیچیک از کشورهای دیگر ندارند. ولی ایران هنوز نتوانسته آنطور که باید از این ظرفیت استفاده کند. در ادوار مختلف مسئولان وعده‌هایی در این خصوص داده بودند اما هیچیک هنوز اجرایی نشده است.

در این گزارش به بهانه دهم اردیبهشت ماه که در تقویم رسمی کشور همزمان با خروج پرتغالی‌ها از ایران و اثبات حاکمیت ایران بر خلیج فارس به نام روز ملی خلیج فارس ثبت شد؛ قرار است به برخی از این اقدامات، وعده‌ها و ظرفیت‌ها پرداخته شود. از جمله اینکه قرار بود گردشگری خلیج فارس رونق پیدا کند. حتی سواحل مکران که طرح مفصلی برای آن نوشته شد تا چابهار و استان سیستان و بلوچستان نیز از آن منتفع شوند اما اتفاقی رخ نداد.

هر ساله روز دهم اردیبهشت ماه تا یکی دو روز قبل و بعد از آن همایش‌های متعددی درباره خلیج فارس برگزار می‌شود امسال هم چندین و چند برنامه در تهران و استان‌های همجوار خلیج فارس برگزار شد که ولی صحبت‌هایی که در این همایش‌ها انجام می‌شود معمولاً پیگیری نخواهند شد.

امروز نشست «باستان‌شناسی خلیج‌فارس» همزمان با روز ملی خلیج‌فارس به همت پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با همکاری سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح برگزار می‌شود.

در این نشست درباره «چگاسفلی، سندی روشن بر پیشینه تمدنی دریای پارس»، پژوهش‌های باستان‌شناسی در شبه جزیره بوشهر، «کاوش‌های باستان‌شناسی گورستان شغاب- شبه جزیره بوشهر»، راهبرد نظامی اشکانیان در تسلط و نظارت بر خلیج‌فارس، «جایگاه بندر باستانی سیراف در مبادلات فرهنگی ایران و چین از پایان دوره ساسانی تا آغاز دوران اسلامی» و «مطالعات باستان‌شناسی زیرآب در خلیج فارس» صحبت خواهد شد.

همایش‌هایی در راستای خلیج فارس

چنین همایشهایی هر ساله برگزار می‌شود و باستان شناسان زیادی هم هستند که درباره خلیج فارس، نام و آثار باستانی آن مقاله نوشته‌اند. ولی جملگی گلایه دارند که هنوز آن طور که شایسته نام خلیج فارس است کار نشده است. حتی همین اواخر سرپرست هیات کاوش بندر سیراف به نام محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار گفت که کاوش‌های باستان‌شناختی کشورهای حاشیه خلیج فارس رشد و شتاب بسیار بیشتری در مقایسه با ایران دارد. این درحالی است که موج تخریب آثار تاریخی خلیج فارس سرعت گرفته و بخش بزرگی از عرصه بندر سیراف هم نابود شده است.

از سوی دیگر باستان شناسی زیر آب در بسیاری از این جزایر و حتی حاشیه خلیج فارس در استان‌های همجوار نیز انجام نشده است چون اعتبارات و فصل‌های متعددی برای کاوش نیاز دارد این همان موضوعی است که توفیقیان بارها و بارها روی آن تاکید داشته است.

یکی از وعده‌ها را علی اصغر مونسان اولین وزیر میراث فرهنگی در سفرش به استان بوشهر داد از جمله اینکه پرونده بندر سیراب برای قرارگیری در فهرست میراث جهانی در حال تهیه است. یکی دیگر از وعده‌ها مرمت و احیای عمارت حاج رئیس در استان بوشهر بود که سه سال برای آن اقدامی نشد تا اینکه امسال مدیرعامل صندوق احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی اعلام کرد که قصد دارند تا این عمارت را مرمت کنند.

موضوع دیگر رونق گردشگری و ایجاد کمپ در روستای بنود عسلویه بود. مونسان در این ارتباط گفته بود که با ایجاد کمپ می‌توان کمک کرد تا ارائه کیفیت خدمات به گردشگران بیشتر شود و این ساحل این قابلیت را داراست.

وی با تاکید بر حمایت از توسعه زیرساخت‌های گردشگری در روستای بنود اضافه کرد: ما آمادگی ارائه مجوز برای ایجاد بوم‌گردی در این روستا را داریم، همچنین کمک می‌کنیم در کنار استانداری بوشهر که زمینه رونق گردشگری در این نقطه بیشتر و بهتر شود.

همچنان استفاده از گردشگری دریایی به گردش دو سه ساعته قایق‌های تفریحی ختم می‌شود

موضوع جالب‌تر این بود که مونسان گفته بود خلیج فارس میراث ملموس و ناملموس زیادی دارد اما در دوره او اقدامی برای جمع آوری میراث ناملموس این حوزه انجام نشد.

با وجود آنکه مونسان سفرهای متعدد دیگری هم به استان‌های خوزستان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان داشت اما کار ویژه ای که بتواند در حوزه سواحل مکران یا استفاده از ظرفیت گردشگری دریایی صورت گیرد، انجام نشد و همچنان استفاده از گردشگری دریایی به گردش دو سه ساعته قایق‌های تفریحی ختم می‌شود.

عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی سفرهای کمی در طول دوران وزارتش به استان‌های جنوبی داشته است به خصوص استان سیستان و بلوچستان که تنها یک سفر کوتاه به چابهار کرده است.

وی زمانی هم که به جزیره هرمز رفت اعلام کرد که می‌بایستی گردشگری دریایی در خلیج فارس و خصوصاً در جزایر از جمله جزیره هرمز تقویت شود تا بتوان با تکیه بر این مورد مسائل اقتصادی و اشتغال مردم را نیز تامین کرد.

ضرغامی معتقد است که یکی از جذاب ترین حوزه‌های گردشگری قطعاً گردشگری دریایی است که خوشبختانه هرمزگان با دارا بودن یک نوار ساحلی قابل توجه می‌تواند در این حوزه فعال شود.

وزیر میراث فرهنگی به این موضوع هم اشاره‌ای داشت که اگر مجموعه گردشگری دریایی راه اندازی شود، باعث ایجاد اشتغال جوانان بومی این منطقه خواهد شد. همچنین کشتی‌های تفریحی و گردشگری باید در دریا فعال باشد و مردم برای تفریح از همه جای کشور به هرمزگان سفر کنند.

بوم ایرانی محروم از خلیج فارس!

در جریان همین وعده‌ها بود که بخش خصوصی برای راه اندازی گردشگری دریایی و استفاده از کشتی‌های سنتی پیگیری‌های زیادی کرد اما نتوانست بوم ایرانی را به داخل خلیج فارس بیاورد و تنها توانست محدوده‌ای کوتاه را برای مدت زمان اندکی پیمایش کند.

مناطق آزاد که بخش مهمی از فعالیت‌های آن در مناطقی مانند چابهار، کیش، قشم و اروند با خلیج فارس گره خورده است نیز بی نصیب از این وعده‌های ناتمام نبوده است. با این وجود در حال حاضر قرار است شرکت‌های خصوصی اقداماتی را انجام دهند و برخی از آنها در حوزه استفاده از راه‌های دریایی بین المللی دوباره فعال خواهند شد تا گردشگری بین کشورها را از طریق خلیج فارس رقم بزنند. شاید بخش خصوصی بتواند در صورتی که به صرفه باشد، بخشی از این وعده‌ها را تحقق ببخشد.

از طرفی استفاده از جزایر ایرانی نیز همچنان ظرفیتی مغفول مانده است. جزایری که برخی از آنها برای بسیاری از ایرانی‌ها ناشناخته است چون یا معرفی درستی نشده‌اند یا هنوز امکانات لازم را برای پذیرش گردشگر ندارند برخی دیگر نیز برای ورود سختگیری‌هایی می‌کنند به همین دلیل هنوز خیلی از ایرانی‌ها تعدادی از این جزایر را به عنوان جزایر ایرانی خلیج فارس نمی‌شناسند.

در این باره، اکبر سهیلی از کارشناسان گردشگری استان هرمزگان به خبرنگار مهر گفت: خلیج فارس تنها یک نام و یک روز است هر زمانی که بخواهند ایران را اذیت کنند از نام‌های جعلی برای آن بهره می‌برند و هر زمان ایرانی‌ها بخواهند بگویند ما چقدر اقتدار داریم از این عنوان استفاده می‌کنند اما به واقع خلیج فارس از نام و از روزش چه بهره‌ای برده است. تنها اقدامی که می‌شود این است که هر دستگاهی به صورت موظف باید یک برنامه برای این روز داشته باشد تا بتواند بگوید کاری کرده است اما اگر هزینه این همایش‌ها و زمانی که برای برگزاری آن گذاشته شده، صرف معیشت مردم خلیج فارس شود، اتفاق بهتری است.

وی گفت: کشورهای دیگر درصدد هستند تا از این ظرفیت بیشترین بهره را ببرند. در کشورهای قطر، امارات ببنید که چطور از ظرفیت آبی استفاده می‌کنند. آن وقت ما یک جزیره ابوموسی داریم که باید برای رفتن به آن مجوز از استانداری بگیریم!

کد خبر 6091986 فاطمه کریمی